Trong khi một số người hiểu rõ họ là ai, những người khác có thể cảm thấy rằng họ không thực sự hiểu con người thật của mình. Đôi khi, cảm thấy không tự tin về bản thân có thể dẫn đến cảm giác thay đổi về nhân cách.

Bạn có thể luôn thử những ý tưởng hoặc tính cách mới để xem chúng có phù hợp không. Hoặc bạn có thể thấy mình thay đổi theo phản ứng của người khác. Nếu bạn từng nghĩ rằng “Tôi không biết mình là ai”, bạn có thể tự hỏi tại sao bạn có thể cảm thấy như vậy và bạn có thể làm gì để thay đổi điều đó.

Làm sao để xác định bản sắc cá nhân?

Bản sắc được hình thành bởi những trải nghiệm mà con người có được trong suốt cuộc đời của họ, đặc biệt là trong thời thơ ấu và thanh thiếu niên. Những đứa trẻ được lớn lên trong một môi trường hỗ trợ sẽ nhận được sự quan tâm, giúp đỡ và khuyến khích mà chúng cần để phát triển một ý thức lành mạnh về bản thân.

Mặt khác, những đứa trẻ được nuôi dưỡng trong những môi trường ít hỗ trợ hơn, nơi chúng gặp phải tình trạng bị bỏ rơi, lạm dụng hoặc được nuôi dạy quá mức, có thể gặp khó khăn trong việc rèn luyện bản sắc riêng của mình.

Khi trẻ lớn lên, tương tác với người chăm sóc, những người lớn khác và bạn bè đồng trang lứa góp phần vào việc phát triển ý thức về bản thân của một người.

Nhà lý thuyết Erik Erikson tin rằng giai đoạn thanh thiếu niên đóng một vai trò đặc biệt quan trọng trong việc hình thành nhân cách của một người. Ông mô tả giai đoạn này của cuộc đời là một trong những “sự nhầm lẫn về danh tính, nhân cách so với vai trò” và tin rằng những người có thể cam kết với một danh tính mạnh mẽ xuất hiện với một ý thức vững chắc về bản thân, trong khi những người khác có thể tự hỏi họ là ai khi bước vào tuổi trưởng thành của thanh niên.

Sau đó, nhà tâm lý học James Marcia mô tả hai trạng thái nhận dạng chính: khám phá và cam kết. Khám phá bao gồm quá trình thử nghiệm các ý tưởng khác nhau trong khi cam kết liên quan đến việc đưa ra quyết định dựa trên những ý tưởng liên quan đến bản sắc đó.

Những yếu tố ảnh hưởng đến bản sắc cá nhân

Quá trình hình thành ý thức về bản thân bắt đầu từ thời thơ ấu và bị ảnh hưởng bởi rất nhiều yếu tố. Một số trong số này bao gồm:

• Cá nhân hóa: Đây là quá trình mà mọi người trải qua để phát triển ý thức độc đáo của riêng mình. Trẻ em cần có chỗ để thể hiện bản thân một cách tự do mà không sợ xấu hổ, mặc cảm, chỉ trích và phán xét để quá trình này thành công.
• Xã hội: Ảnh hưởng xã hội và kỳ vọng có thể đóng một phần quan trọng trong bản sắc cá nhân. Văn hóa, phương tiện truyền thông, tôn giáo, vai trò giới và các yếu tố khác là một phần của xã hội có thể ảnh hưởng đến cách bạn cảm nhận về con người của mình. Bạn cũng có thể cảm thấy những thách thức khi các khía cạnh trong danh tính của bạn không phù hợp với kỳ vọng của xã hội mà bạn đang sống.
• Gia đình: Chính những người chăm sóc bạn và các thành viên trong gia đình đóng một số vai trò sớm nhất trong việc hình thành bản sắc của bạn. Trong suốt cuộc đời, những vai trò khác nhau trong gia đình bạn có thể ảnh hưởng đến cách bạn nhìn nhận bản thân. Và bản chất của các mối quan hệ của bạn với những người thân yêu cũng có thể ảnh hưởng đến việc bạn cảm thấy bản thân mạnh mẽ hay yếu ớt.

Nghiên cứu cho thấy rằng những người có ý thức về bản sắc cá nhân nhất quán cũng có lòng tự trọng cao hơn, ít tham gia vào các hành vi nguy cơ hơn và ít có khả năng gặp phải các triệu chứng nội tâm hơn như sợ hãi, cô đơn, buồn bã và khó tập trung.

Cách tìm bản sắc cá nhân

Nếu bạn đang đấu tranh với các vấn đề liên quan đến bản sắc cá nhân và cảm thấy rằng bạn không thực sự biết mình là ai. Tìm cách để hiểu rõ hơn về bản thân và tham gia vào các hoạt động củng cố ý thức về bản thân có thể thúc đẩy và củng cố cá tính của bạn.

Tìm hiểu thêm về bản thân

Nếu bạn cảm thấy không biết mình là ai, bạn cần dành một chút thời gian để hiểu rõ hơn về bản thân đó là bắt đầu nghĩ về những điều bạn thích và quan trọng đối với bạn.

Hãy bắt đầu bằng cách viết ra những câu hỏi & trả lời sau:

Những cuốn sách ưa thích của bạn là gì? Bạn thích thể loại nhạc nào? Bạn cảm thấy hạnh phúc nhất khi nào? Khi bạn viết ra, bạn có thể bắt đầu thấy một số chủ đề hoặc sở thích nhất định bắt đầu xuất hiện. Suy ngẫm về những danh sách và ghi chú này có thể giúp bạn nhìn nhận và đánh giá đúng hơn về cá nhân của mình.

Tìm ra giá trị của bạn

Biết được các giá trị trung tâm của bạn có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc giúp bạn nhận ra mình là ai. Niềm tin và giá trị nào là quan trọng nhất đối với bạn? Đây là những đặc điểm chính mà bạn cảm thấy là quan trọng nhất ở cả bản thân và người khác.

Những điều như trung thực, đáng tin cậy và tốt bụng là những ví dụ về giá trị cốt lõi. Một khi bạn xác định được giá trị của mình, bạn có thể bắt đầu sống cuộc sống của mình theo những niềm tin trung tâm đó.

Giành thời gian ở một mình

Mặc dù sự đơn độc đôi khi bị nhầm với sự cô đơn, nhưng việc dành thời gian cho riêng mình có thể mang lại những lợi ích sức khỏe tinh thần quan trọng. Áp lực xã hội đôi khi có thể khiến bạn khó hiểu được điều gì là quan trọng đối với mình, đặc biệt nếu xung quanh bạn là những người có cá tính mạnh mẽ.

Dành chút thời gian cho bản thân có thể giúp bạn có cơ hội suy ngẫm, khám phá và thử nghiệm những ý tưởng và cảm giác mới.

Thử thách bản thân

Thử những điều mới có thể là một công cụ tự khám phá hữu ích khác. Đôi khi việc tìm ra bạn là ai bao gồm việc thử nghiệm các khía cạnh mới trong bản sắc của bạn. Hãy nghĩ về cách thanh thiếu niên thường thử nghiệm các phong cách khác nhau khi họ rèn luyện ý thức về bản thân. Trong khi mọi người thường nghĩ rằng những hành trình khám phá bản thân chỉ giới hạn ở tuổi vị thành niên, những khám phá như vậy có thể hữu ích trong suốt cuộc đời.

Tin tưởng trực giác bản thân

Học cách tin tưởng vào bản thân và bản năng của bạn là một phần khác của việc tìm ra bạn là ai. Nếu bạn có ý thức yếu về bản thân, bạn có thể gặp khó khăn trong việc đưa ra quyết định dù lớn hay nhỏ. Để hiểu rõ hơn bạn là ai, điều cần thiết là phải bắt đầu đưa ra những lựa chọn phản ánh bạn chứ không phải những người xung quanh bạn.

Một cách để học cách tin tưởng vào quyết định của bạn là bắt đầu thực hiện chúng thường xuyên hơn. Bạn có thể bắt đầu từ những việc nhỏ như chọn món để làm cho bữa tối, nói cho bạn bè biết bạn muốn ăn ở đâu hoặc chọn giữa các món khác nhau khi đi mua sắm. Theo thời gian, bạn sẽ bắt đầu cảm nhận rõ hơn về những loại công việc mình thích và học cách khẳng định bản thân tốt hơn trong các tình huống khác nhau.

Thực hành chánh niệm

Chánh niệm là một kỹ thuật liên quan đến việc tập trung vào khoảnh khắc hiện tại mà không cần lo lắng về quá khứ hay tương lai. Có mặt trong thời điểm này có thể hữu ích khi bạn đang vật lộn với những phiền nhiễu hoặc áp lực xã hội mà đôi khi có thể khiến bạn nghi ngờ bản thân.

Kết luận

Cảm giác như bạn không biết mình là ai có thể khiến bạn khó đưa ra lựa chọn phù hợp cho cuộc sống của mình, cho dù đó là thiết lập mục tiêu hay hình thành các mối quan hệ mới. May mắn thay, có những điều bạn có thể làm để hiểu rõ hơn về bản thân và bắt đầu hình thành ý thức mạnh mẽ hơn về bản thân.